A B C D E F G J K L M N O P R S T U W Z
L |
lan | łan - w dawnej Polsce jednostka pomiaru powierzchni ziemi; ok. 16 -25 hektarów |
| |
lapicydzi | Lapicydami w dawnych czasach (XIV w.) nazywano z łacińska kamieniarzy. Był to zawód nader wysoko ceniony i stawiany w hierarchii budowniczych na wyżynach, z których kamieniarze mogli z góry patrzeć na zwykłych murarzy układających mozolnie cegłę po cegle. Kierownicy warsztatów kamieniarskich byli prawdziwymi artystami i nauczycielami chętnych do tego cenionego zawodu. Sami też musieli uczyć się tej niełatwej sztuki |
| |
lazaryści (lazaryci) | Bracia od Świętego Łazarza, zakon rycerski, w którym wszyscy bracia prócz mistrza byli trędowac |
| |
legat papieski | osobisty reprezentant papieża; papieski wysłannik w specjalnej misji; niekiedy tytuł honorowy |
| |
lenno (feudum) | ziemia nadawana przez seniora w użytkowanie (dożywotnie, potem dziedzicznie) wasalowi; lennem mógł być wyjątkowo urząd, renta pieniężna i inne; zawiązanie umowy lennej następowało po złożeniu przez wasala hołdu i dokonaniu aktu inwestytury. |
| |
lizena | płaski, pionowy występ w murze zewnętrznym. Ma znaczenie konstrukcyjne - występuje w miejscu narażonym na działanie rozporu (sił rozpierających) czyli w osiach, w których po stronie pomieszczenia przypadają łuki od sklepień. Lizena różni się od pilastra tym, że nie ma głowicy ani bazy. Układ lizen i rytm podziału pomieszczenia na przęsła zazwyczaj się pokrywa. Lizeny są charakterystyczne dla architektury romańskiej. W okresie wczesnoromańskim (XI - XII w.), w budownictwie z cegły występuje połączenie wąskich lizen prowadzonych przez całą wysokość budynku w połączeniu z arkaturą - tzw. lombardzki układ. |
| |
lokacja | w dawnej Polsce (od XIII wieku) zakładanie wsi lub miast, połączone z wprowadzeniem niwowego układu pól i regularnej zabudowy. |
| |
luk tęczowy | łuk zamykający od góry tęczowy otwór (portal) w ścianie oddzielającej nawę kościoła od prezbiterium |
| |
