Kaplica templariuszy w Chwarszczanach znalazÅ‚a siÄ™ na liÅ›cie 100 najważniejszych zabytków architektury w Polsce. Lista zostaÅ‚a sporzÄ…dzona na potrzeby portalu wiÄ™cej >>
|
|
|
Słowniki Szlaku Templariuszy - pojęcia
|
A B C D E F G J K L Å M N O P R S T W Z
A | akant | motyw dekoracyjny w postaci stylizowanego liścia śródziemnomorskiej rośliny, występujący w architekturze starożytnej Grecji i Rzymu, później powtarzany w renesansie, baroku i klasycyzmie. | | | akwamanila | szt., religiozn. naczynie do polewania rąk upodabniane kształtem do ludzi lub zwierząt; w średniowiecznej Europie służyła jako naczynie liturgiczne.
| | | apsyda, absyda | półkolista albo wieloboczna część bazyliki, kościoła, zwykle zawierająca ołtarz główny, najczęściej zamykająca prezbiterium | | | archiwolta | zdobione ornamentami, profilowane lico łuku, arkady, łuki zamykające portal, najczęciej bogato zdobione.
| | | Asasyni | Asasyni to sekta powstała w wyniku niezgody w świecie islamu po śmierci Mahometa w 632 roku. Podział podstawowy to rozłam między sunnitami a szyitami. Sunnici za następcę Proroka uznawali jednego z jego najwcześniejszych uczniów Abu Bakra - Szyici opowiadali się za Alim, kuzynem i zięciem Mahometa. To od Alego według szyitów wywodziła się prawowita dynastia imamów, spośród których miał się wywodzić Mahdi - obaliciel panującej tyranii.
Wśród szyitów silne były elementy mesjanistyczne, które szczególnie silnie dochodziły do głosu w środowiskach niezadowolonych z powolnego tempa zmian i niedostatecznej religijności rządzących. Asasyni byli jedną z takich społeczności. Ich pierwszą kwaterą była w XI wieku perska cytadela Alamut. Niedługo po zerwaniu w 1094 roku z szyickim reżimem Fatymidów w Kairze osiedlili się w górach Libanu. Ich przywódca znany był wśród Franków jako Starzec z Gór.
Mimo że sekta nie miała wielu zwolenników i nie dokonała wielu podbojów to jej fanatyczne oddanie sprawie i wiara w tyranobójstwo jako narzędzie do osiągnięcia celu uczyniły z niej prężny i wzbudzający lęk element polityczny.
Tereny asasynów syryjskich stanowiły enklawę (bogatą w zamki) na terenie państw krzyżowych więc potrzebne było ułożenie wzajemnych stosunków. Asasyni dość rzadko występowali przeciw chrześcijanom. Poza tym ich przywódca z Alamut, Hasan II, formalnie zniósł w latach sześćdziesiątych XII wieku prawo Proroka, uznając że nadszedł czas wyzwolenia wynikający z oczekiwania na wytęsknionego mesjasza.
W tej sytuacji w 1173 król Amalryk usiłował wynegocjować sojusz z asasynami, którego warunkiem było (według Wilhelma z Tyru) ich przejście nna chrześcijaństwo. Być może tkwi w tym jakieś ziarno prawdy faktem jest, że poseł asasynów Abdullah przyjechał do Amalryka. Kiedy wracał z ofertą chrześcijan chroniony królewskim glejtem wpadł w zasadzkę (znowu według Wilhelma z Tyru) i został zabity przez kilku rycerzy zakonnych. Fakt ten wywołał ogromny gniew króla. Zabiegi dyplomatyczne z trudem przekonały asasynów o niewinności Amalryka jednak szansa korzystnego przymierza została zaprzepaszczona.
(opracowane na podstawie tekstu Malcolma Barbera) | | |
|
|
